05: Cybersecurity

Veiligheid online

Misschien heb je het zelf al een keer meegemaakt, een mailtje of privé berichtje dat je een gigantische prijs hebt gewonnen of misschien juist een groot bedrag verschuldigd bent. Na wat klikken en wat googelen kom je er achter: een oplichter! Hoe herken je dit en hoe voorkom je dit?

Cybersecurity is het beschermen van computers, netwerken, programma's en gegevens tegen digitale aanvallen.

Opdracht

Ben jij bewust van de gevaren online? Kun je voorbeelden noemen van enkele gevaren?
Wat doe jij om jezelf te beschermen online?

malware

Oplichters en hackers sturen niet elk berichtje zelf, soms gebruiken ze malware om sneller en makkelijker te krijgen wat ze willen. Malware is schadelijke software die je computer kan infecteren en schade kan toebrengen.

Phishing

Nepmails of berichten die lijken van betrouwbare bronnen te komen, maar die proberen je persoonlijke gegevens te stelen.

Virus

Schadelijke software die zich hecht aan legitieme programma's en zichzelf kan verspreiden naar andere programma's en bestanden.

Ransomware

Schadelijke software die je bestanden vergrendelt en een losgeld eist om ze weer vrij te geven.

DDoS

Een aanval waarbij veel computers tegelijk een website of dienst proberen te overbelasten, zodat deze niet meer werkt.

Andere gevaren

Spyware

Software die je activiteiten op de computer bespioneert en deze informatie zonder jouw toestemming doorstuurt. Zo proberen hackers mee te kijken op je scherm en in je documenten, zoekend naar belangrijke informatie zoals je wachtwoorden.

Spam / Adware

Ongewenste berichten, vaak reclame, die in grote hoeveelheden worden verstuurd. Adware is software die ongewenst advertenties en spam vertoont nadat het geïnstalleerd is.

Trojan

Zoals het paard van Troje, doet deze schadelijke software zich voor als een veilig programma om een hacker toegang tot je systeem te geven.

Worms

Net als virussen vermenigvuldigen wormen zich en verspreiden ze naar andere computers, allen hoeven ze niet geactiveerd te worden zoals virussen. Een persoon hoeft dus niet een bestand of software te openen, zodra het bestand in het systeem staat kan het zijn gang gaan.

Opdracht

Zoek online naar voorbeelden van de genoemde gevaren. Kies een populair voorbeeld uit of iets wat je bijzonder vond.

Beschrijf op welke manier dit voorbeeld schadelijk was en zich heeft kunnen verspreiden.
Wat kun je vertellen over de slachtoffers en de dader?

Hackers

Hackers zijn mensen die computersystemen en netwerken kunnen binnendringen om informatie te krijgen, schade aan te richten of systemen te manipuleren. Dat hoeft niet altijd met slechte bedoelingen, bekijk de video (hiernaast) van het Klokhuis over ethisch hacken.

Black hat

Zwarte hoed

Dit zijn de "slechte" hackers. Ze hacken systemen met slechte bedoelingen, zoals het stelen van persoonlijke informatie, geld of het veroorzaken van schade.

Grey hat

Grijze hoed

Deze hackers zitten tussen de "goede" en "slechte" kant in. Ze kunnen systemen hacken zonder toestemming, maar doen dit vaak om kwetsbaarheden bloot te leggen en deze te helpen oplossen.

White hat

Witte hoed

Dit zijn de "goede" hackers. Ze worden ook wel ethische hackers genoemd. Ze hacken systemen met toestemming van de eigenaar om zwakke plekken te vinden en te helpen deze te verbeteren, waardoor ze de beveiliging van systemen versterken.

Vraag

Wat voor type hacker is Cas (hacker uit de video)?

Opdracht

In het nieuws worden vaker verschillende soorten aanvallen en cybercrimes besproken. Zoek voor elk type hacker een voorbeeld, beschrijf wat bijzonder is aan de situatie.

Wat vond je opvallend?
Had er iets anders gedaan kunnen worden?
Zijn de oplichters/hackers gevonden? Wat waren de gevolgen?

Eerst checken, dan klikkenKlik nooit zomaar op een link.

Veilig online

Bekijk de site van veiliginternetten.nl alvast voor tips. In de volgende les behandelen we dit verder.

Begrippen

Adware: Software die advertenties toont op je computer, vaak zonder dat je het wilt.

Antivirus software: Software die scant of een digitaal systeem met een digitaal virus besmet is geraakt en die de mogelijkheid biedt om het virus te verwijderen. Deze software kan meestal ook dataverkeer scannen met als doel om besmetting met een virus te voorkomen.

Cybersecurity: Veiligheid in de online leefwereld en bij gebruik van online diensten.

Ethiek: Kritisch nadenken over wat moreel goed is om te doen.

Ethisch hacken: Het legaal hacken van systemen om ze veiliger te maken.

Hacker: Iemand die systemen of computers binnendringt, soms voor goede en soms voor slechte doelen.

Malware: Schadelijke software die je computer kan beschadigen of informatie kan stelen.

Netwerk: Een groep computers die met elkaar verbonden zijn om informatie te delen.

Phishing: Een truc waarbij iemand nep-e-mails stuurt om persoonlijke informatie te stelen.

Ransomware: Schadelijke software die je bestanden blokkeert en losgeld vraagt om ze weer vrij te geven.

Spam: Ongewenste e-mails die meestal reclame bevatten.

Spyware: Software die stiekem je computeractiviteiten in de gaten houdt en de informatie doorstuurt.

Trojan: Schadelijke software die zich voordoet als iets nuttigs, maar eigenlijk je computer probeert te beschadigen.

Virus: Schadelijke software die zichzelf kan verspreiden en je computer kan beschadigen.

Worm: Schadelijke software die zich automatisch verspreidt naar andere computers zonder hulp van een gebruiker.

Leerdoelen & Kerndoelen

Leerdoelen

Ik begrijp wat cybersecurity is en waarom het belangrijk is om online veilig te zijn.
Ik kan verschillende vormen van online bedreigingen identificeren, zoals phishing, malware en ransomware.
Ik ken minstens drie strategieën om mezelf online te beschermen tegen cyberaanvallen.
Ik begrijp de rol van verschillende soorten hackers, zoals black hat, grey hat en white hat.

Kerndoelen digitale geletterdheid

Kerndoel 3: Veiligheid en privacy

De leerling gaat veilig om met digitale systemen, data en de privacy zichzelf en anderen.

Kerndoel 4: Data

De leerling verkent het gebruik van data en dataverwerking.

Beoordeling

Onvoldoende:

Voldoende:

Goed:

Page updated

Google Sites

Report abuse