Begrippen

AI-Tool: Een AI-systeem dat gebruikt wordt voor een specifiek doel. 

Artificial Intelligence: Systemen die getraind worden om intelligent gedrag te vertonen door hun omgeving te analyseren en acties te ondernemen – met enige graad van autonomie – om specifieke doelen te bereiken. Een AI-systeem bestaat uit drie elementen: data, algoritme(n) en hardware (neurale netwerken). 

Algoritme: Geeft weer welke stappen, en in welke volgorde, nodig zijn om een probleem op te lossen. Vaak genoemd in de context van programmeren. 

Auteursrechten: Regels die beschermen wie de maker is van iets, zoals een boek, liedje of software, zodat anderen het niet zomaar kunnen gebruiken. 

Computerprogramma: Een algoritme, uitgedrukt in concrete programmeertaal, dat door een computer uitgevoerd kan worden. 

Chatbot: Een bot die in staat is om gesprekken te voeren. 

ChatGPT: Een taalmodel dat met mensen kan praten en hen kan helpen door vragen te beantwoorden. 

Data: Gegevens die door computers worden gebruikt.

Dataset: Een verzameling van samenhangende data. Bijvoorbeeld data over de klanten van een bedrijf, zoals de adressen en facturen van bestellingen. 

Deepfake: Een video of afbeelding die met behulp van AI is aangepast om het te laten lijken alsof iemand iets doet of zegt wat niet echt gebeurd is. 

Deep learning: Een type machine learning waarbij computers leren van heel veel gegevens en steeds beter worden in een taak. 

Gegevens: Informatie, zoals getallen, teksten of afbeeldingen.

Generatieve AI: Een type AI dat nieuwe dingen kan maken, zoals teksten, afbeeldingen of muziek. 

Getraind: Wanneer een computerprogramma, zoals een AI, is geleerd hoe het een taak moet uitvoeren door te oefenen met voorbeelden. 

Large language model: Een type AI dat getraind is om menselijke taal te begrijpen en te produceren. Bijvoorbeeld ChatGPT.

Machine learning: Computers leren van gegevens en hun prestaties verbeteren zonder expliciet geprogrammeerd te worden. 

Model: Een schematische weergave van de werkelijkheid. In het geval van een computermodel is het model een computerprogramma. 

Natural Language Processing (NLP): Een vakgebied binnen AI dat zich bezighoudt met het leren begrijpen, interpreteren en genereren van menselijke taal door computers. 

Open data: Verzamelnaam voor data die vrij toegankelijk zijn via internet en daardoor vrij te gebruiken zijn. 

Reinforcement learning: Een gebied van machine learning. Het trainen van een AI-systeem vindt plaats op basis van simulaties en niet op basis van bestaande data. 

Simulaties: Een situatie of gebeurtenis naspelen zodat we kunnen zien wat er zou kunnen gebeuren zonder dat het echt gebeurt. 

Slimme apparatuur: Digitale systemen die gegevens uit hun omgeving verzamelen en gebruiken om zichzelf aan te sturen. Ze kunnen deze gegevens uitwisselen met internet en andere apparaten. 

Supervised learning: Een methode van machine learning. Het systeem wordt getraind met data die gelabeld zijn met gewenste uitkomsten. Hierdoor wordt het systeem begeleid bij het leren. 

Tool: Digitaal gereedschap. Een hulpmiddel voor het uitvoeren van specifieke taken. Het kan om een stuk software gaan, maar ook over specifieke functionaliteit binnen een stuk software. 

Unsupervised learning: Een methode van machine learning. Het systeem wordt getraind met data zonder dat er gewenste uitkomsten worden aangegeven. Het systeem leert door zelf patronen in data te ontdekken. 

Leerdoelen

• Ik begrijp wat kunstmatige intelligentie (AI) is en waar het voor wordt gebruikt. 

• Ik kan uitleggen wat taalmodellen en chatbots zijn en hoe ze werken in kunstmatige intelligentie. 

• Ik begrijp de problematiek bij het gebruik van taalmodellen, zoals het vermijden van plagiaat en het voorkomen van misleiding. 

• Ik kan voorbeelden geven van hoe AI wordt gebruikt in beeldverwerking, zoals het herkennen van objecten in afbeeldingen. 

• Ik kan de risico's van 'deepfakes' en audio-bewerking met behulp van AI bespreken en nadenken over hoe deze technologieën kunnen worden misbruikt. 

Kerndoelen digitale geletterdheid

• Kerndoel 4: Data

De leerling verkent het gebruik van data en dataverwerking. 

• Kerndoel 5: Artificiële Intelligentie 

De leerling verkent hoe AI-systemen werken. De leerling verkent de mogelijkheden en beperkingen van AI. 

Onvoldoende:

Voldoende:

Goed: